Wie zit er in de zaal? Onderzoek naar publiek en toegankelijkheid in het theater

Wie bereikt het theater vandaag de dag? En wie (nog) niet? Deze vragen stonden centraal in het publieksonderzoek dat de afgelopen jaren is uitgevoerd door George & Eran Producties in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam en het NAPK. Het onderzoek is gefinancierd door Fonds 21, omdat inzicht in wie er in de zaal zit essentieel is om cultuur toegankelijk te maken en houden voor een breed publiek.

Binnen ons toekenningenbeleid voor Kunst & Cultuur gaat het altijd om kwalitatief aanbod dat toegankelijk is voor een breed, nieuw of ander publiek. We toetsen daarbij onder meer op artistieke kwaliteit, professionaliteit en actualiteit, maar altijd met de vraag voor ogen wie bereikt worden. Voor wie wordt de voorstelling gemaakt? Wie voelt zich thuis in de zaal? Wie ziet zichzelf terug op het podium of in het verhaal? Het publiek staat daarin voor Fonds 21 centraal.

De kracht van de sociale context

Uit het onderzoek van George & Eran Producties blijkt dat het theaterpubliek in Nederland nog altijd vrij homogeen is. De meeste bezoekers zijn hoogopgeleid, komen al van jongs af aan met cultuur in aanraking en weten vaak moeiteloos hun weg naar het theater te vinden. Tegelijkertijd is zichtbaar dat inspanningen op het gebied van diversiteit en inclusie langzaam hun vruchten beginnen af te werpen. Voorstellingen waarin culturele identiteit een rol speelt, die gemaakt worden door makers met verschillende achtergronden en waarin nieuwe verhalen worden verteld, weten vaker een jonger en cultureel diverser publiek aan te spreken.

Daarnaast toont het onderzoek aan hoe belangrijk de sociale context is: voor veel mensen is theaterbezoek geen vanzelfsprekendheid. De uitnodiging om samen te gaan, via bekenden of netwerkorganisaties, verlaagt de drempel. Ook publiekswerk speelt hierin een belangrijke rol. Niet door grootschalige campagnes, maar juist door maatwerk, persoonlijke benadering en het bieden van een veilige en herkenbare eerste kennismaking.

Kansen voor de sector

In de publicatie zijn de resultaten van het onderzoek uitgebreid uitgewerkt. Ze bieden niet alleen inzicht in wie momenteel bereikt worden, maar vooral ook in waar kansen liggen om nieuwe publieksgroepen aan te spreken. Wij hopen dat deze bevindingen makers, gezelschappen, podia en beleidsmakers inspireren om samen verder te bouwen aan een theatersector die openstaat voor iedereen.

Lees hier de volledige publicatie van het publieksonderzoek.